PAN informacje

Ekstremalne upały, zmniejszone bezpieczeństwo żywnościowe, pożary – te skutki zmian klimatu oddziałują na ludzkie zdrowie na całym świecie. Te i inne zagadnienia analizowali naukowcy zrzeszeni w InterAcademy Partnership (IAP). Wzywają też do podjęcia pilnych działań.

IAP (ang. Inter Academy Parnership) to globalna sieć, do której należy ponad 140 krajowych akademii nauk, w tym Polska Akademia Nauk. Gromadzi ponad 30 tys. czołowych naukowców, inżynierów i pracowników służby zdrowia w ponad 100 krajach. Organizacja wykorzystuje wiedzę światowych liderów nauki, medycyny i inżynierii do promowania poprawy zdrowia publicznego, doskonałości w edukacji naukowej oraz osiągania innych kluczowych celów rozwojowych.

Co wywołują zmiany klimatu?

W dokumencie „Zdrowie w sytuacji zagrożenia klimatycznego - perspektywa globalna" dokonano globalnego przeglądu aktualnej wiedzy dotyczącej zmian klimatu. Zbadano, w jaki sposób zmiany klimatyczne i ich czynniki wpływają m.in. na:

- zachorowanie i śmiertelność z powodu upałów

- ekstremalne zjawiska, takie jak powodzie i susze

- spadek plonów w niektórych regionach świata

- zmiany w globalnym rozmieszczeniu chorób przenoszonych drogą wektorową (do których należy np. malaria)

- pożary powodujące zanieczyszczenie powietrza

Aby opracować opartą na naukowych podstawach analizę i zalecenia w skali globalnej, wybitni naukowcy z całego świata w ramach trzyletniego projektu analizowali szereg danych. W projekcie uczestniczyło ponad 80 ekspertów ze wszystkich regionów świata. Przeanalizowali oni także różnorodne działania łagodzące skutki zmian klimatu i adaptacji do nich, które mogłyby przynieść poprawę stanu zdrowia.

Autorzy wskazują, że w wyniku zmian wzrasta m.in. ryzyko przymusowej migracji, której towarzyszą negatywne konsekwencje zdrowotne. Raport przywołuje m.in. dane z „Nature Climate Change”, wg których jedną trzecią zgonów spowodowanych upałami można przypisać zmianom klimatu. Inne badania stwierdzają, że narażenie na ekstremalne upały zmniejsza zdolność do podejmowania pracy fizycznej. Ponadto prognozuje się, że ok. 1 mld ludzi na świecie nie będzie w stanie bezpiecznie pracować przez część roku (nawet w cieniu) po wzroście globalnej temperatury o około 2,5^oC powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej.

Istnieje wiele polityk i działań, które ograniczają emisję gazów cieplarnianych. To w dalszej perspektywie może wpływać na zahamowanie negatywnych procesów.

Twórcy raportu zwracają także uwagę na emisje związane z paliwami kopalnymi i biomasą. Stanowią one znaczną część całkowitego obciążenia dla zdrowia wynikającego z zanieczyszczenia powietrza. Przewiduje się, że stopniowa eliminacja tych antropogenicznych źródeł zanieczyszczenia powietrza pozwoli uniknąć milionów przedwczesnych zgonów rocznie.

Zagrożenia żywieniowe

Zmiany klimatu już teraz zmniejszają bezpieczeństwo żywnościowe. IAP podkreśla jednak, że zmiany w diecie, jak zwiększenie spożycia owoców, warzyw i roślin strączkowych oraz zmniejszenie spożycia czerwonego mięsa, mogą przynieść duże korzyści zdrowotne i środowiskowe. Taka zmiana diety umożliwiłaby znaczne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych przez systemy, zmniejszenie zapotrzebowania na wodę i wykorzystanie ziemi. Ponadto, ograniczyłoby to ryzyko wystąpienia chorób serca, udaru mózgu i innych schorzeń.

W raporcie IAP podkreślono, że zmiany klimatyczne wpływają na zdrowie wszystkich ludzi, ale ciężar ten nie rozkłada się równomiernie ani sprawiedliwie. Szczególnie narażone są te grupy społeczne, które już doświadczają nierówności związanych m.in. z życiem w trudnych warunkach społeczno-ekonomicznych. W skali globalnej grupy wykluczone społecznie, politycznie i geograficznie są najbardziej zagrożone skutkami zdrowotnymi zmian klimatycznych, i to one powinny być wg autorów raportu szczególnie chronione i odpowiednio reprezentowane w bazach danych.

Raport wzywa decydentów do podjęcia działań na rzecz budowania odporności klimatyczno-zdrowotnej, która ograniczy przyszłe zagrożenia.

Pełna treść raportu jest dostępna tutaj: https://www.interacademies.org/publication/health-climate-emergency-global-perspective  

Źródło informacji: Inter Academy Parnership