Hucznie rozpoczyna ostatnie dni karnawału, zwanego dawniej zapustami. Tłusty Czwartek jednoznacznie kojarzy się nam dziś z pączkami. Czym różnią się dzisiejsze pączki od tych wysmażanych kilka wieków temu? Jaki skład ma „prawdziwy” pączek? Jakie inne zwyczaje towarzyszyły nam w świętowaniu końcówki karnawału? Odpowiadają naukowcy z Archiwum PAN w Warszawie i Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.
„Bez podania szczepienia, po zachorowaniu na COVID-19, z grupy miliona osób nie przeżyje trzydzieści tysięcy. Tyle w przybliżeniu wynosi w Polsce ryzyko śmierci z powodu tej choroby” – piszą naukowcy z zespołu ds. COVID-19 przy prezesie PAN w stanowisku z 10 lutego.
25 stycznia zespół ds. COVID-19 przy prezesie PAN opublikował komunikat opisujący konsekwencje pandemii dla zdrowia psychicznego i edukacji dzieci i młodzieży. 9 lutego na zaproszenie ministra edukacji i nauki dr. hab. Przemysława Czarnka odbyło się spotkanie zespołu na ten temat z udziałem ministra.
Uchwała Komitetu Nauk Historycznych PAN w sprawie wolności badań naukowych wobec pozwu przeciwko profesor Barbarze Engelking i profesorowi Janowi Grabowskiemu.
Osiem instytucji naukowych, w tym Centrum Fizyki Teoretycznej PAN i Instytut Fizyki PAN, podpisało list intencyjny dotyczący koordynacji działań na rzecz rozwoju polskich badań kwantowych. Naukowcy chcą być głosem środowiska i partnerem do rozmów z władzami publicznymi o wykorzystaniu technologii kwantowych.
Dr hab. Mira Marcinów z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN otrzymała Paszport „Polityki” w kategorii Literatura za debiutancką powieść „Bezmatek”.
Wyróżnienie zostało przyznane „za intensywną opowieść o relacji córki i matki, o życiu i umieraniu”. W opinii jury, wybitność książki „wykracza daleko poza temat żałoby, dotyczy też literackiego języka, zarazem wywrotowego i precyzyjnego”.
W ciągu 30 lat wzrośnie liczba wezbrań na Bałtyku, a za 100 lat historyczne centrum Gdańska może znaleźć się pod wodą. Interdyscyplinarny Zespół doradczy ds. kryzysu klimatycznego przy prezesie PAN wydał komunikat nr 02/2021 z prognozami na temat wzrostu poziomu morza.
Grupą szczególnie wrażliwą na skutki choroby COVID-19 są dzieci i młodzież. Chociaż są oni mniej narażeni na ciężką fizyczną manifestację tej choroby wywołaną wirusem SARS-CoV-2, psychologiczne i edukacyjne skutki pandemii mogą być u nich bardzo poważne, a czasem będą trwać znacznie dłużej niż sama pandemia.
Interdyscyplinarna publikacja kompleksowo przedstawia aktualny stan wiedzy na temat zmian klimatycznych. Podręcznik został pozytywnie zrecenzowany przez naukowców PAN. Publikacja wydana przez Uniwersytet Warszawski jest dostępna bezpłatnie w formie elektronicznej.
Odznaczenie Polskiej Akademii Nauk otrzymał prof. Krzysztof Bankiewicz, wybitny neurochirurg z Uniwersytetu Kalifornijskiego, członek zagraniczny PAN. Medal jest przyznawany za wybitne osiągnięcia naukowe zasłużonym dla środowiska naukowego w Polsce uczonym nie będącymi krajowymi członkami PAN.
Po publikacji stanowiska „Scenariusze na 2021 rok” otrzymaliśmy liczne pytania, o to, który z tych scenariuszy jest najbardziej prawdopodobny. Na tak postawione pytanie odpowiedź jednoznaczna nie jest jednak możliwa. Między innymi dlatego, że prawdopodobieństwo realizacji tych scenariuszy zależy nie tylko od działań, na które mamy wpływ, to znaczy od sprawności systemu szczepień i zachowań ludzi, ale i od czynników, na które wpływ mamy znikomy.
Testy wykrywające zakażenie wirusem SARS-CoV-2, opracowane przez naukowców z Instytutu Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu, zostały przekazane uczestnikom wyprawy do Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego. Celem wyprawy jest m.in. modernizacja placówki.
Dr Michał Wandel i dr Piotr Gerlach otrzymali granty Installation Grant EMBO na stworzenie laboratoriów w instytutach Polskiej Akademii Nauk. Europejska Organizacja Biologii Molekularnej przyznaje finansowanie młodym naukowcom prowadzącym wysokiej jakości badania.
W ostatnim czasie, głównie w mediach społecznościowych, ukazują się wypowiedzi pod postacią wywiadów, sygnowane przez osoby posiadające tytuł naukowy. Wypowiedzi te wprowadzają dezinformację na temat wirusa SARS-CoV-2 i szczepionek przeciw COVID-19. Jednym z przykładów jest internetowy wywiad O szczepionce genetycznej Pfizera i testach PCR prof. Romana Zielińskiego udzielony Agnieszce Kisielewskiej. Takie wypowiedzi pozostają w sprzeczności z aktualnym stanem wiedzy w zakresie genetyki medycznej i diagnostyki laboratoryjnej.
My, niżej podpisani dyrektorzy instytutów PAN, uważamy dostępną szczepionkę przeciwko COVID-19 za wielkie osiągnięcie nauki. Nie mamy wątpliwości, że tylko masowe szczepienia pozwolą nam opanować pandemię i wrócić do normalnego życia.
