PAN informacje

Jakie konkretne działania ma podjąć Polska, aby zredukować emisje gazów cieplarnianych i osiągnąć neutralność klimatyczną? Rekomendacje sformułuje grupa ekspertów, działająca od 20 kwietnia przy prezesie Polskiej Akademii Nauk (PAN). 

Zespół doradczy ds. kryzysu klimatycznego powołał 20 kwietnia prezes PAN prof. Jerzy Duszyński. Pracami grupy pokieruje prof. Szymon Malinowski (Instytut Geofizyki, Uniwersytet Warszawski), fizyk atmosfery, popularyzator nauki i współtwórca portalu informacyjnego „Nauka o klimacie”. Zastępcą przewodniczącego został prof. Jacek Piskozub (Instytut Oceanologii PAN), a sekretarzem – dr hab. Iwona Wagner (Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii PAN). 

Ponadto członkami zespołu jest 13 ekspertów reprezentujących różne dziedziny wiedzy – od fizyki, biologii i medycyny, przez energetykę, gospodarkę wodną i planowanie przestrzenne, aż po prawo i socjologię. Z pełną listą można się zapoznać, sięgając do decyzji prezesa PAN o powołaniu doradców. 

Cel: neutralność klimatyczna 

Zmiany klimatu postępują. Ich przyczyną jest kumulowanie się w atmosferze gazów cieplarnianych. Jednym z nich jest dwutlenek węgla, emitowany przez ludzkość przy okazji spalania węgla, ropy i gazu. W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że podgrzewamy naszą planetę. 

Konsekwencje są dotkliwe. Już teraz ludzie na całym świecie cierpią z powodu ekstremalnych zjawisk pogodowych. Obserwujemy wymieranie gatunków i potencjalnie nieodwracalne zmiany ekosystemów. Bez szybkich i zakrojonych na szeroką skalę działań poziom morza się podniesie, zacznie brakować wody pitnej, a susze i powodzie zmuszą wielu ludzi do migracji lub pozbawią ich życia. Ten scenariusz dotyczy również Polski. 

Ograniczenie globalnego wzrostu temperatury do 1,5°C (względem poziomu z czasów przedprzemysłowych) wymaga bezprecedensowych zmian we wszystkich dziedzinach życia społeczno-gospodarczego. Mówią o tym raporty przygotowane przez Międzyrządowy Panel ds. Zmian Klimatu (ang. Intergovernmental Panel on Climate Change, IPCC), działający pod egidą Organizacji Narodów Zjednoczonych. 

Wypadkowe emisje dwutlenku węgla związane z działalnością człowieka (tzw. emisje netto) będą musiały do 2030 r. spaść o 45% (względem wartości z 2010 r.) a do 2050 r. – do zera. Jakie konkretne kroki musi podjąć Polska, by osiągnąć ten cel? 

Doradztwo naukowe 

Rekomendacje sformułuje grupa ekspertów powołana przez prezesa PAN. Naukowcy służą wsparciem merytorycznym w stworzeniu ambitnej polityki klimatycznej oraz planu transformacji w kierunku gospodarki zeroemisyjnej. Doradztwo może dotyczyć zarówno planu działania państwa, jak również inicjatyw oddolnych, procesów społecznych, gospodarki i biznesu. 

Źródło informacji: Polska Akademia Nauk, decyzja nr 19/2020 prezesa PAN z 20 kwietnia 2020 r.