PAN informacje

Im większy dodatek cukrów do napojów, tym wyższa powinna być opłata – podkreślają naukowcy w dokumencie z 22 maja 2020 r. Ich zdaniem potrzebne są przepisy, które będą motywować Polaków do prozdrowotnych wyborów.

Spożycie cukru w naszym kraju wzrosło o 16% w ciągu dekady. W 2010 r. wynosiło średnio 39,9 kg na osobę, natomiast w 2018 r. – aż 51,1 kg na osobę (wg danych Głównego Urzędu Statystycznego). To negatywnie wpływa na zdrowie Polaków, szczególnie dzieci. Winne są m.in. napoje słodzone, takie jak oranżady, wody smakowe, nektary oraz popularne energetyki i izotoniki.

Podatek cukrowy

Komitet Nauki o Żywieniu Człowieka PAN odniósł się do projektu ustawy z 14 lutego 2020 r. o zmianie niektórych ustaw  w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumenckich. Przypomnijmy, że rządowa propozycja zakłada m.in. wprowadzenie opłaty cukrowej.

„Wyrażamy przekonanie, że należy skłaniać konsumentów do zaspakajania pragnienia przez picie wody zamiast słodzonych napojów” – czytamy w stanowisku naukowców z 22 maja 2020 r. Uczeni wskazują, że przedstawione w projekcie rozwiązania mogą prowadzić do skutków odwrotnych niż deklarowane przez autorów regulacji.

Diabeł tkwi w szczegółach

Paradoksalnie rządowa propozycja nakłada bowiem relatywnie niższą opłatę za większy dodatek cukrów do napojów. Przykładowo napój z dodatkiem cukrów 5 g na 100 ml zostanie obciążony podatkiem w wysokości 0,50 zł, zaś napój z dodatkiem cukrów 10 g na 100 ml – 0,75 zł (pomimo dodatku cukrów większego o 100%).

Dlatego Komitet Nauki o Żywieniu Człowieka PAN proponuje:

• naliczanie opłaty proporcjonalnie do zawartości cukrów;
• zniesienie górnego limitu opłaty (bo jego utrzymanie spowoduje, że napoje o dużej i bardzo dużej zawartości cukru będą uprzywilejowane mniejszymi obciążeniami).

Naukowcy zwracają też uwagę na tzw. udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego. Jeśli wynosi on nie mniej niż 20% składu surowcowego, to rządowa regulacja przewiduje zwolnienie z opłaty stałej. Efekt? Uprzywilejowana pozycja takich napojów na rynku oraz brak motywacji dla producentów, by obniżać zawartość cukrów w trosce o zdrowie konsumentów.

Zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią stanowiska, w tym uzasadnieniem i bibliografią. Komitet Nauki o Żywieniu Człowieka PAN przyjął dokument jednogłośnie.

Źródło informacji: Komitet Nauki o Żywieniu Człowieka PAN