PAN informacje

Jak zaczynają się chorobotwórcze procesy na poziomie molekularnym? Międzynarodowe konsorcjum LifeTime, w którego skład wchodzi Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN, postanowiło zbadać genezę pięciu grup schorzeń przyglądając się kondycji pojedynczych komórek. Zaprezentowana, na łamach czasopisma Nature, strategia ma szansę zrewolucjonizować w przyszłości opiekę zdrowotną w Europie.

Wycinki organoidów mózgu pochodzących z pluripotencjalnych komórek macierzystych (zdjęcie: Agnieszka Rybak-Wolf, MDC/LifeTime)

Pomysłodawcy inicjatywy LifeTime, wśród których znaleźli się badacze z 17 największych europejskich jednostek naukowych oraz klinicyści i liderzy branży, za główny cel postawili sobie upowszechnienie oraz poprawę efektywności spersonalizowanego leczenia. Naukowcy pod lupę wezmą kilka grup schorzeń, w tym choroby nowotworowe, neurologiczne, sercowo-naczyniowe, zakaźne a także przewlekłe stany zapalne. Ich działania przyczynią się do stworzenia w Europie nowego typu medycyny zapobiegawczej (ang. interceptive medicine) skupionej na identyfikacji niepożądanych zmian w pojedynczych komórkach, zanim wpłyną one na funkcjonowanie całego organizmu.

Medycyna przyszłości

W trakcie życia, wszystkie komórki naszego organizmu podlegają procesom rozwojowym. Niekiedy jednak procesy zachodzące w komórkach nie przebiegają prawidłowo, dając początek procesom chorobotwórczym. Mimo postępu medycyny wciąż skuteczność leczenia w dużej mierze zależy od zaawansowania choroby. By wspomóc proces wczesnego diagnozowania, m.in. chorób neurodegeneracyjnych czy nowotworowych, zawiązana została inicjatywa LifeTime, łącząca najnowsze osiągnięcia biologii z nieocenionymi możliwościami analitycznymi sztucznej inteligencji. Badacze z pomocą nowych narzędzi i technologii do obrazowania, analizowania i przewidywania mechanizmów komórkowych będą starali się przewidzieć wystąpienie choroby i dobrać najskuteczniejszą terapię zahamowującą jej dalszy rozwój. Do tego celu niezbędna jest ścisła współpraca pomiędzy europejskimi jednostkami badawczymi i placówkami medycznymi.

Rola ICHB PAN

Współautorami opublikowanego w Nature artykułu „LifeTime and improving European healthcare through cell-based interceptive medicine” jest trójka naukowców z Instytut Chemii Bioorganicznej PAN – prof. Marek Figlerowicz, dr hab. Paulina Jackowiak oraz dr Natalia Koralewska. Poznański instytut jest jednym z współzałożycieli inicjatywy, a od 2018 roku pełni rolę węzła krajowego LifeTime, w którym stowarzyszone są również Instytut Biochemii i Biofizyki PAN, Instytut Biologii Doświadczalnej PAN oraz Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Instytut wspólnie z Instytutem Biologii Doświadczalnej PAN tworzy Krajowy Ośrodek Badań Obrazowych w Naukach Biologicznych i Biomedycznych, łączący zintegrowaną platformę do wielowymiarowego obrazowania procesów biologicznych z zaawansowaną infrastrukturę informatyczną do gromadzenia i przetwarzania danych.

O inicjatywie

LifeTime to ogólnoeuropejska inicjatywa badawcza, której celem jest zmiana strategii opieki zdrowotnej polegająca na identyfikacji i leczeniu procesów chorobotwórczych jeszcze na etapie komórkowym. Społeczność LifeTime skupia ponad 100 najlepszych europejskich instytutów badawczych, szpitali oraz 80 firm farmaceutycznych, biomedycznych i biotechnologicznych. Projekt finansowany jest z Programu Horyzont 2020 a jego koordynatorem jest Centrum Medycyny Molekularnej im. Maxa Delbrücka przy Stowarzyszeniu Helmholtza.

Szczegółowy plan wykorzystania najnowszych osiągnięć nauki w najbliższej dekadzie Konsorcjum LifeTime przedstawia w artykule „LifeTime and improving European healthcare through cell-based interceptive medicine” opublikowanym w czasopiśmie Nature oraz w Strategiczny Programie Badań LifeTime.

Więcej informacji o inicjatywie LifeTime: https://lifetime-initiative.eu/

Źródło informacji: Instytut Chemii Bioorganicznej PAN

Źródło ilustracji: MDC/LifeTime