Dzięki zespołowi kierowanemu przez prof. Grzegorza Pietrzyńskiego z Centrum Astronomicznego im. M. Kopernika PAN z coraz większą dokładnością wiemy, jaka odległość dzieli nas od Wielkiego Obłoku Magellana – galaktyki, która jest najbliższą sąsiadką Drogi Mlecznej. Dystans ów to wzorzec kosmicznych odległości służący do kalibracji innych ważnych dla astronomów stałych.
Instrument HP3 marsjańskiej sondy InSight zacznie wbijać się na głębokość 5 m pod powierzchnię Czerwonej Planety. To głębiej niż jakikolwiek instrument na planecie czy księżycu. Mechanizm wbijający „Kreta” został w całości wykonany w Polsce. Firma Astronika zaprojektowała i zintegrowała mechanizm, do którego części zostały wyprodukowane przez Centrum Badań Kosmicznych PAN.
Własności kwantowe wydają się egzotyczne nie bez powodu: naszymi zmysłami ich nie dostrzegamy. Okazuje się jednak, że granica między egzotyczną rzeczywistością kwantową a tą klasyczną wcale nie musi być tak ostra. Naukowcy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN i UJ pokazali, że mogą istnieć stany kwantowe, które z jednej strony wykazują najbardziej charakterystyczne cechy kwantowe, a z drugiej są tak bliskie stanom klasycznym, jak tylko jest to możliwe w ramach mechaniki kwantowej.
"Nas, ludzi, jest obecnie tak bardzo wielu – dysponujemy tak ogromną potęgą, docieramy tak daleko, a mechanizmy zniszczenia, którymi dysponujemy, są tak przerażające i zakrojone na tak szeroką skalę – że jesteśmy w stanie unicestwić całe ekosystemy i nawet tego nie zauważyć. Dlatego dzisiaj musimy mieć dużą świadomość zagrożeń związanych z naszymi działaniami" – mówi David Attenborough, brytyjski biolog, popularyzator wiedzy, pisarz i podróżnik na Światowym Forum Ekonomiczym w Davos.
Ogromny potencjał naukowy, dydaktyczny oraz infrastrukturalny to filary oferty jaką 7 instytutów Polskiej Akademii Nauk przygotowało dla doktorantów, których zainteresowania badawcze koncentrują się na Ziemi i kosmosie.
Struna fortepianowa ma wytrzymałość rzędu dwóch gigapaskali. Wiązanie chemiczne między atomami węgla w cząsteczce jest 200 razy mocniejsze. Nauczyliśmy się z takich makrocząsteczek uzyskiwać niezwykle plastyczne polimery; pokazaliśmy, że możliwe jest otrzymanie nanowłókien wytrzymalszych niż stal - mówi prof. Andrzej Gałęski z CBMiM PAN, laureat Nagrody FNP 2018.
Oddziaływania elektrostatyczne mogą sprawić, że mikroobiekty w cieczy zaczną tworzyć stabilne pary - pokazały teoretyczne analizy w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki PAN. Jeśli to nowe zjawisko uda się potwierdzić w doświadczeniach, być może przyda się ono np. przy oczyszczaniu wody czy produkcji leków.
Lądowanie sondy po niewidocznej z Ziemi stronie Księżyca to wyraźny pokaz możliwości technologii kosmicznych Chin - powiedział geolog planetarny dr Jakub Ciążela z Centrum Badań Kosmicznych PAN. W chiński projekt eksploracji Srebrnego Globu zaangażowani są również Polacy.
Polska Akademia Nauk oraz Instytut Geofizyki PAN zawarły z Geoscience Australia porozumienie Statement of Cooperation in Antarctic Geoscience, na mocy którego naukowcy obu krajów mogą prowadzić wspólne badania w zakresie nauk o Ziemi na obszarze Antarktyki. Jest to pierwszy dokument o współpracy naukowej w zakresie nauk o Ziemi, zawarty na tym szczeblu między Polską i Australią.
Gdy wiązki biegnących w tę samą stronę ultrakrótkich impulsów laserowych przecinają się ze sobą pod zauważalnym kątem, między impulsami dochodzi do różnorodnych oddziaływań. Zjawiska fizyczne się komplikują, a ich opis matematyczny staje się złożony obliczeniowo. Do przeprowadzenia odpowiednich symulacji trzeba wtedy angażować całe klastry komputerowe. Najnowsza wersja oprogramowania Hussar pozwala uporać się z obliczeniami nawet na zwykłym laptopie.
Polscy naukowcy i inżynierowe pracują nad aparaturą, która w misji JUICE Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) poleci badać księżyce Jowisza. „To dowód, że polska nauka i gospodarka może nie tylko podbijać rynki europejskie” – skomentował wicepremier Jarosław Gowin.
Największa polska, górska wyprawa naukowa wyruszy w Andy na początku 2019 r. Weźmie w niej udział ponad 40 osób, w tym 10 naukowców, którzy zbadają różne metody aklimatyzacji – powiedział jeden z uczestników ekspedycji dr n. med. Patryk Krzyżak. W wyprawie biorą udział m.in. specjaliści z Polskiej Akademii Nauk, Akademii Wychowania Fizycznego oraz uniwersytetów medycznych.
