PAN informacje

Jedni laureaci mówią, że bardziej liczy się dorobek naukowy niż wniosek projektowy. Inni podkreślają znaczenie prezentacji na drugim etapie oceny. O tym, jak wyglądał proces zgłoszeniowy w konkursach ERC, mówią zdobywcy grantów Consolidator. Naukowcy chcący ubiegać się o grant European Research Council mogą liczyć na wsparcie Biura ds. Doskonałości Naukowej PAN.

Laureaci grantów ERC, od lewej: dr hab. Justyna Olko, dr Sebastian Glatt, prof. Piotr Faliszewski.

Granty Europejskiej Rady ds. Badań (European Research Council), agendy Unii Europejskiej finansującej przełomowe badania naukowe, są przyznawane najwybitniejszym naukowcom z całego świata. Są też uważane za jedne z najbardziej prestiżowych w Europie. Jest pięć rodzajów grantów ERC: Starting, Consolidator i Advanced (granty indywidualne), Synergy i Proof of Concept.

We wnioskowaniu o granty ERC pomaga Biuro ds. Doskonałości Naukowej Polskiej Akademii Nauk, które wspiera badaczy na wszystkich etapach przygotowania wniosku – od pierwszego zarysu pomysłu po rozmowę w Brukseli. Pomaga też w nawiązaniu kontaktów z ekspertami w danej dziedzinie, panelistami ERC, a także laureatami z poprzednich lat.

Przedstawiamy trzy krótkie filmy, w których laureaci Consolidator Grant mówią o swoich projektach finansowanych przez ERC.

Wniosek a dorobek naukowy

Dr Sebastian Glatt z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymał Consolidator Grant. – „Projekt dotyczy tego, jak powstają białka w komórkach. Tak naprawdę już od 40 lat wiemy, jak one powstają – przyznano nawet za te badania Nagrodę Nobla. W ciągu ostatnich 10 lat odkryliśmy jednak, że mechanizm odpowiadający za syntezę białek w komórkach nie jest tak niezmienny jak sądziliśmy, ponieważ istnieją konkretne zmienne czynniki dostosowujące i regulujące jego funkcjonowanie. Projekt ma na celu zbadanie tej dynamiki i określenie, w jaki sposób niewielkie zmiany w obrębie tego mechanizmu regulują syntezę białek komórkowych w organizmach żywych, od bakterii po ludzi” – mówi dr Glatt.

Jak wyglądały jego przygotowania na drodze do grantu ERC? – „Pierwotny wniosek przeczytało co najmniej 10 osób, zgłaszało poprawki, przedstawiało pomysły, pracowało ze mną nad ostateczną formą, w tym native speakerzy od strony językowej. Przygotowanie do rozmowy wsparło Biuro ds. Doskonałości Naukowej PAN, które zorganizowało symulowaną rozmowę, pomogli również doświadczeni znajomi z MCB” – opowiada dr Glatt.

Rady dla osób starających się o grant ERC? Dr hab. Justyna Olko z Uniwersytetu Warszawskiego, zdobywczyni dwóch grantów ERC – Starting i Consolidator – mówi: – „Doradzam, żeby próbować zrealizować projekt pilotażowy, wstępny, na mniejszą skalę z finansowaniem krajowym – NCN czy Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, bo to pozwoli zgromadzić niezbędny dorobek, dzięki któremu lepiej wypadnie się w ocenie ERC. Istotne są nie tylko publikacje, ale także doświadczenie w instytucjach zagranicznych i współpraca międzynarodowa”.

Rozmowa pod kontrolą

W ciągu ostatniego roku rozmowy kwalifikacyjne ERC odbywały się w formie online. – „Dzięki Biuru ds. Doskonałości Naukowej PAN miałam szkolenie z występowania online. Tu ważne były też aspekty techniczne, czyli sprzęt komputerowy oraz oświetlenie. Dynamika też była większa, ponieważ wystąpienie musiało być krótsze niż zazwyczaj w panelach ERC” – przyznaje dr hab. Justyna Olko.

Przedsięwzięcie dr hab. Justyny Olko finansowane z grantu Consolidator zaangażuje naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego, Instytutu Maxa Plancka w Lipsku oraz Uniwersytetu w Stellenbosch w RPA. – „Nasz projekt ma na celu zbadanie mechanizmów stabilnej i niestabilnej wielojęzyczności, czyli ustalenie, jakie procesy przyczynowo-skutkowe kryją się za powstawaniem, kontynuacją, zanikiem i utratą wielojęzyczności w różnych kontekstach kulturowych i geograficznych. Dlatego nasz projekt ma charakter porównawczy. Skupimy się na »hotspotach wielojęzyczności« z Europy Środkowo-Wschodniej, wybranych regionów Meksyku, południowej Afryki oraz jednej z wysp Archipelagu Vanuatu w Melanezji” – mówi dr hab. Justyna Olko.

Co można zrobić, żeby jak najlepiej przygotować się do rozmowy? – „Kluczowym momentem był próbny panel, który zorganizowało Biuro ds. Doskonałości Naukowej PAN. Okazało się, że popełniam sporo błędów. Od kolegów, w tym laureatów grantów ERC, dostałem mnóstwo rad. Namówili mnie na spotkanie z coachem, który wyjaśnił mi, co zrobić, by prezentacja była lepsza. Przez trzy tygodnie robiłem niemal codziennie prezentację tylko dla siebie” – mówi prof. Piotr Faliszewski z Akademii Górniczo-Hutniczej, który otrzymał Consolidator Grant. Pan profesor wskazuje młodym naukowcom, aby zdecydowali się na zrobienie doktoratu lub odbycie stażu podoktorskiego za granicą. Takie doświadczenie jest ważne, bo świadczy o kontakcie z różnymi środowiskami naukowymi.

Badania prof. Faliszewskiego dotyczą algorytmiki procesu decyzyjnego wyboru tzw. „komitetu”, czyli grupy osób, które reprezentują poglądy społeczeństwa, grupę sędziów, klientów sklepu internetowego czy agentów softwarowych.

Wsparcie BDN PAN

Biuro ds. Doskonałości Naukowej Polskiej Akademii Nauk pomaga naukowcom aplikować o granty ERC. Zapewnia wsparcie zarówno w kwestiach formalnych, jak i merytorycznych. Organizuje też panele próbne dla kandydatów, którzy przeszli do drugiego etapu oceny. Mają oni możliwość zaprezentowania swojego pomysłu badawczego i dopracowania prezentacji przed rozmową kwalifikacyjną z udziałem panelistów ERC. Chętni do ubiegania się o granty ERC mogą skontaktować się z BDN, pisząc na adres: doskonalosc@pan.pl.