Koronawirus a psychologia: czego boją się Polacy?

Nadrzędna kategoria: Media

Czego obawiają się starsi, a czego młodsi obywatele? Jaki wpływ na postrzeganie pandemii COVID-19 ma wykształcenie i miejsce zamieszkania? Czy istnieją różnice w źródłach lęku między kobietami a mężczyznami? Mówi o tym raport przygotowany przez badaczki z Instytutu Psychologii PAN oraz Uniwersytetu SWPS.

Czwórka ludzi z maseczkami chirurgicznymi na twarzach (animacja)

Koronawirus SARS-CoV-2 sprawił, że sytuacja w Polsce i na świecie jest dziś bezprecedensowa. To, co się dzieje, ma ogromny wpływ na przekonania i zachowania ludzi. Postanowiły się temu przyjrzeć bliżej dr Katarzyna Hamer i dr Marta Marchlewska (Instytut Psychologii PAN) oraz dr Maria Baran (Uniwersytet SWPS). Właśnie ukazał się pierwszy z planowanej serii ich raportów.

Badanie przeprowadzono 23 i 24 marca 2020 r. na reprezentatywnej grupie 1098 dorosłych Polaków. Wykorzystano panel Ariadna i metodę CAWI (Computer-Assisted Web Interview, czyli wspomagany komputerowo wywiad online). Respondenci odpowiadali na pytania mniej więcej 10 dni po tym, jak w kraju wprowadzono ograniczenia, które mają pomóc z walce z pandemią COVID-19.

Koronawirus a lęk – czytaj cały raport

Główne wnioski

Okazuje się, że poziom zdenerwowania i lęku w społeczeństwie jest dość wysoki. Polacy najbardziej obawiają się:

  • choroby bliskich (72%),
  • kryzysu finansowego i załamania rynku (71%),
  • przepełnionych szpitali i niewydolnego systemu zdrowia (73%),
  • że niektórzy ludzie nie zastosują się do zaleceń i wirus będzie rozprzestrzeniał się zbyt szybko (75%).

Boją się także, że sami zachorują oraz zmiany trybu życia, który pociąga za sobą epidemia. Najmniej lękają się tego, że zabraknie produktów spożywczych i higienicznych na półkach sklepowych.

Główne wnioski – płeć i wiek

  • Kobiety boją się wszystkich zagrożeń bardziej niż mężczyźni.
  • Starsi Polacy boją się bardziej niż młodsi paniki i nieracjonalnych zachowań, kryzysu finansowego oraz tego, że szpitale będą przepełnione, a system zdrowia – niewydolny, a niektórzy ludzie nie zastosują się do zaleceń i wirus będzie rozprzestrzeniał się zbyt szybko.
  • Najstarsi Polacy (55 lat i powyżej) najbardziej ze wszystkich grup wiekowych boją się, że zachoruje ktoś im bliski (78%).
  • Młodzi (18-24 lat) najmniej ze wszystkich grup wiekowych boją się zakażenia (poniżej 42%).
  • Bez względu na wiek Polacy raczej nie obawiają się, że w sklepach zabraknie produktów żywnościowych i higienicznych.

Główne wnioski – miejsce zamieszkania

  • Mieszkańcy większych miast (pow. 20 tys.) bardziej boją się przepełnionych szpitali i niewydolnej służby zdrowia niż mieszkańcy małych miast i wsi.
  • Ludzie na wsiach i w największych miastach mniej boją się zmiany trybu życia w konsekwencji epidemii oraz kryzysu finansowego i załamania rynku niż ludzie z małych i średnich miast.
  • Niestosowanie się do zaleceń i zbyt szybkie rozprzestrzenianie się wirusa budzą najmniejszy lęk na wsi, a nieracjonalne zachowania i panika – budzą najmniejszy lęk na wsi i w mniejszych miastach.
  • Niezależnie od miejsca zamieszkania, wszyscy podobnie boją się zakażenia koronawirusem (57-60%) i raczej nie boją się pustych półek (36-41%).

Główne wnioski – wykształcenie

  • Osoby z niższym wykształceniem zazwyczaj mniej boją się zagrożeń związanych z koronawirusem niż osoby z wykształceniem średnim i wyższym.
  • Niezależnie od poziomu wykształcenia, ludzie raczej nie boją się pustych półek (19-21%).

Kolejne raporty będą publikowane na bieżąco na stronie projektu.

Źródło informacji: Instytut Psychologii PAN