PAN informacje

Czym właściwie są nutraceutyki? Jaki jest ich status prawny? Jak są wytwarzane? Kiedy ich spożywanie może negatywnie odbić się na zdrowiu? Dwa komitety Polskiej Akademii Nauk wydały w tej kwestii wspólne stanowisko.

Świadomość konsumentów oraz ich oczekiwania względem żywności stale rosną. Poszukiwane są produkty o wysokiej wartości odżywczej oraz bogate w substancje, które korzystnie oddziałują na zdrowie (np. zapobiegają rozwojowi chorób). Nutraceutyki wydają się wpisywać w te oczekiwania, ale czy stosowanie ich zawsze jest bezpieczne?

Czym są nutraceutyki?

Jak czytamy w stanowisku Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka PAN i Komitetu Nauk o Żywności i Żywieniu PAN nutraceutyki to środki spożywcze pochodzenia roślinnego lub mikrobiologicznego, którym przypisuje się działanie odżywcze (nutritional value), a nawet lecznicze (pharmaceuticals). To dzięki zawartym w nich substancjom biologicznie czynnym wykazują działanie np. przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwnowotworowe. Ich skuteczność jest znacznie słabsza niż leków, zatem aby uzyskać odpowiednie efekty wymagają długotrwałego stosowania.

Do nutraceutyków zalicza się m.in.: żywność funkcjonalną, suplementy diety a także pro- i prebiotyki.

Warto pamiętać, że choć termin ten funkcjonuje w powszechnym obiegu od końca lat 80. XX wieku, nutraceutyki nadal nie mają umocowania w prawodawstwie europejskim, co może pociągać za sobą rozmaite konsekwencje.

Cenne związki biologicznie czynne

Ze stanowiska komitetów dowiemy się również, jak zazwyczaj pozyskuje się biologicznie aktywne składniki roślin i jakie w tym zakresie zaszły innowacje. Kluczową rolę w procesie ekstrakcji składników bioaktywnych odgrywa ich skład i pochodzenie.

Co ważne, pojedyncze substancje bioaktywne wykazujące dobroczynne właściwości w mieszaninie związków mogą mieć odwrotne działanie od zakładanego. „W świetle najnowszych badań naukowych należy stwierdzić, iż błędne jest założenie, że nutraceutyki tworzone przez dodawanie do nich kolejnych witamin, składników mineralnych lub innych związków bioaktywnych będą miały korzystny wpływ na zdrowie konsumenta, a takie podejście może przynieść więcej szkody niż rzeczywistych korzyści” kończą swoje stanowisko przedstawiciele Komitetów PAN.

Zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią stanowiska w sprawie żywieniowych, zdrowotnych i technologicznych aspektów stosowania nutraceutyków.

Źródło informacji: Komitet Nauki o Żywieniu Człowieka PAN, Komitet Nauk o Żywności i Żywieniu PAN