PAN informacje

W dniach 20-24 sierpnia b.r. odbyła się w Waszyngtonie (DC) konferencja naukowa z cyklu ACS National Meetings & Expositions, której jednym z głównych składowych było specjalne sympozjum zatytułowane „Theoretical models of chemical bonding and reactivity spanning the periodic table: A symposium in honor of Roald Hoffmann”. Sympozjum zostało zorganizowane przez dwoje - z ponad 250 uczniów i współpracowników Prof. Hoffmanna – Prof. Ewę Żurek z Uniwersytetu Buffalo oraz Prof. Wojciecha Grochalę z Uniwersytetu Warszawskiego. Celem Sympozjum było uczczenie 80 rocznicy urodzin Laureata Nagrody Nobla, Profesora Uniwersytetu Cornella, wybitnego amerykańskiego chemika polsko-żydowskiego pochodzenia, urodzonego w 1937 r. w Złoczowie położonym wówczas w województwie lwowskim II Rzeczypospolitej – Roalda Hoffmanna.

Tematyka Sympozjum skoncentrowana była na aktualnych kierunkach rozwoju współczesnej chemii teoretycznej i jej zastosowaniach do różnorodnych procesów i reakcji chemicznych. Uczestnicy dyskutowali najnowsze tendencje rozwojowe, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów teoretycznych w bardzo szerokim zakresie, począwszy od chemii organicznej, poprzez metaloorganiczną, nieorganiczną, fizyczną i biologię molekularną, aż po chemię materiałową realizowaną w reżimie wysokich ciśnień. Ta szeroka tematyka Sympozjum, obejmująca praktycznie wszystkie kluczowe problemy współczesnej chemii, doskonale oddaje wszechstronność zainteresowań naukowych Prof. Hoffmanna, który rozpoczął swą błyskotliwą karierę naukową od czystej chemii organicznej. Analiza mechanizmów reakcji pericyklicznych, dokonana wspólnie z innym Laureatem Nagrody Nobla – Prof. Robertem Woodwardem – doprowadziła do sformułowania słynnych reguł zachowania symetrii orbitali Woodwarda-Hoffmanna, bez których nie można wyobrazić sobie współczesnej chemii organicznej. Dla wszystkich przedsięwzięć naukowych Prof. Hoffmanna charakterystyczne było poszukiwanie i budowanie pomostów pomiędzy różnymi polami badawczymi: chemią organiczną, nieorganiczną i materiałową, ale także, co jeszcze ważniejsze, pomiędzy chemią a fizyką. Poza tymi głównymi tematami, podczas tego 5-dniowego Sympozjum (podzielonego na dziewięć sesji), znaleziono miejsce na prezentacje dedykowanych Prof. Hoffmannowi prac Jego przyjaciół, współpracowników i uczniów, rozsianych po całym świecie.

Z okazji swych 80 urodzin, Prof. Roald Hoffmann otrzymał wiele dowodów pamięci i szacunku ze strony polskiego środowiska chemicznego w postaci pamiątkowego Medalu Polskiej Akademii Nauk, okolicznościowego Medalu Polskiego Towarzystwa Chemicznego oraz szereg listów gratulacyjnych, w tym od prezesów Polskiej Akademii Nauk i Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Listy gratulacyjne i okolicznościowe upominki na ręce Jubilata przesłali również J.M. Rektor Uniwersytetu Warszawskiego, Wiceprezes PKN Orlen SA i Dyrektor POLIN muzeum Historii Żydów Polskich.

Prof. Wojciech Grochala wręcza Jubilatowi Medal Polskiej Akademii Nauk

Sądzę, że wspólnota polskich chemików może być dumna ze sposobu uhonorowania Roalda Hoffmanna – wspaniałego Człowieka, wielkiego amerykańskiego chemika urodzonego w II Rzeczypospolitej, bez którego trudno sobie wyobrazić współczesną chemię.

Janusz Jurczak
członek rzeczywisty PAN

Warszawa, 6 września 2017 r.