Delegacja Narodowych Instytutów Zdrowia w Ośrodku Terapii Fagowej we Wrocławiu
-
Nadrzędna kategoria: Media
28 marca w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. L. Hirszfelda PAN we Wrocławiu przebywała delegacja Narodowych Instytutów Zdrowia z Waszyngtonu, konkretnie Narodowego Instytutu Alergii i Chorób Zakaźnych (NIH-NIAID).
Była to pierwsza wizyta przedstawicieli tej instytucji w Polsce, będąca rezultatem podpisanej latem 2018 r. przez Ministerstwo Zdrowia umowy o współpracy pomiędzy amerykańskim ministerstwem zdrowia (US Department of Health) a jego polskim odpowiednikiem oraz Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Uprzednio Minister Łukasz Szumowski złożył wizytę w NIAID, w czasie której jego dyrektor A. Fauci wyraził zainteresowanie polskimi osiągnięciami w terapii fagowej lekoopornych zakażeń bakteryjnych i chciał się z nimi bliżej zapoznać.
Jak wiadomo, ostatnio w USA na uniwersytecie w San Diego otworzono pierwszy ośrodek terapii fagowej, o czym szeroko informują odpowiednie strony internetowe, jak i czołowe periodyki naukowe, m.in. Science. Szeroko komentowane jest również spektakularne wyleczenie ciężkiego przypadku posocznicy z zastosowaniem tej terapii:
https://ucsdnews.ucsd.edu/pressrelease/turning_a_phage
http://science.sciencemag.org/content/360/6395/1280
Jako reakcja na ten sukces dziekan University of California San Diego przydzielił kwotę > 1 mln dolarów na rozwój tej placówki.
Warto zatem przypomnieć, że w 2005 r. powstał pierwszy i dotąd jedyny w Unii Europejskiej Ośrodek Terapii Fagowej przy Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. L. Hirszfelda PAN we Wrocławiu. Kierownikiem i inicjatorem powstania Ośrodka Terapii Fagowej jest prof. Andrzej Górski, lekarz-immunolog, członek rzeczywisty PAN. Przez Ośrodek przewinęło się dotychczas ponad 500 chorych.
Do Ośrodka Terapii Fagowej trafiają pacjenci z wielu krajów, m.in. z zakażeniami dróg oddechowych, prostaty, skóry, dróg moczowych, kości i szpiku, z zakażonymi ranami. Leczeniu poddawani są tylko ci pacjenci, którzy są przewlekle zakażeni i u których antybiotyki zawiodły.
Od 2016 roku do leczenia kwalifikowani są nie tylko dorośli ale również dzieci od 6 roku życia.
Warto zatem przypomnieć, że ośrodek terapii fagowej został otwarty w IIiTD PAN już 14 lat temu i przewinęło się przez niego dotychczas ponad 500 chorych.
Terapia fagowa ma nadal charakter eksperymentalny, jako że nie udało się dotychczas przeprowadzić badania klinicznego, które potwierdziłoby jej wartość leczniczą zgodnie z zasadami Evidence Based Medicine. Na przeszkodzie stoi przede brak odpowiedniego nurtu finansowania. KE dotychczas ogłosiła tylko jeden konkurs, w którym finansowanie otrzymał tylko jeden projekt zakończony zresztą niepowodzeniem. W naszym kraju jak dotychczas takich możliwości praktycznie nie było – dopiero utworzenie Agencji Badań Medycznych daje nadzieję na wyjście naprzeciw tej oczywistej potrzebie: eksperci oceniają, że brak odpowiedniej reakcji na narastający dramat lekooporności bakterii spowoduje, że liczba zgonów związanych z tymi zakażeniami przekroczy liczbę zgonów z powodu nowotworów.
Pojawiają się zresztą nowe perspektywy terapii fagowej. Badania zespołu z Ośrodka Terapii Fagowej przy IIiTD PAN z ostatnich lat wskazują na zupełnie nowe możliwości terapeutycznego zastosowania fagów – niezależnie od ich znanego działania przeciwbakteryjnego (m.in. w terapii chorób autoimmunizacyjnych, zwalczania odrzucania alloprzeszczepów, itd.). Zespół przedstawia te możliwości w serii prac opublikowanych w ostatnich 5 latach (większość z nich dostępna jako open access po wpisaniu np. nazwiska niżej podpisanego oraz „phage”). Tak np. w pracy Phage therapy in allergic disorders? (Exp Biol Med. 2018,324,534) sugerujemy możliwości zastosowania tej terapii w zwalczaniu chorób alergicznych. Co ciekawe, właśnie opublikowana została praca opisująca wyniki badania klinicznego podawania fagów u zdrowych osób, u których powodowała ona znamienne obniżenie surowiczych poziomów interleukiny 4 (interleukina ta odgrywa znaczącą rolę w patologii alergii i czynniki interferujące z jej oddziaływaniem mogą znaleźć zastosowanie w terapii stanów alergicznych) Febvre HP et al.; Nutrients 2019 (marzec). Tak więc stanowi ona potwierdzenie naszych założeń przedstawionych w powyżej cytowanej publikacji. Lata następne powinny rozstrzygnąć, na ile pozostałe nasze sugestie co do możliwości spojrzenia na terapię fagową pod innym kątem okażą się zasadne.