Rękopis ze zbiorów Biblioteki Gdańskiej PAN na liście krajowej UNESCO
-
Nadrzędna kategoria: Wiadomości Naukowe
XV-wieczny mszał krzyżacki ze zbiorów Biblioteki Gdańskiej PAN został wpisany na listę krajową Polskiego Komitetu Krajowego UNESCO „Pamięć Świata”. Znajduje się na niej m.in. Konstytucja 3 Maja, Kronika Galla Anonima i autograf „Pana Tadeusza”. 4 listopada 2016 r. w Sali Kolumnowej Pałacu Prezydenckiego odbyła się uroczystość wręczenia certyfikatów w ramach drugiej edycji Polskiej Listy Krajowej Programu UNESCO Pamięć Świata. Certyfikaty wręczono reprezentantom instytucji, w których przechowywane są obiekty. Na Listę wpisany został m.in. XV-wieczny mszał krzyżacki Missale secundum notulam dominorum Teutonicorum, znajdujący się w zbiorach PAN Biblioteki Gdańskiej. W uroczystości wziął udział wiceprezes Polskiej Akademii Nauk prof. Edward Nęcka. Rękopis ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej omówiła Agata Larczyńska, kierownik Pracowni Rękopisów, certyfikat odebrała Dyrektor PAN Biblioteki Gdańskiej, dr Zofia Tylewska-Ostrowska.
Na zdjęciu: dyrektor PAN Biblioteki Gdańskiej dr Zofia Tylewska-Ostrowska i naczelny dyrektor Archiwów Państwowych Wojciech Woźniak
Missale secundum notulam dominorum Teutonicorum jest rękopisem wchodzącym w skład unikatowej Biblioteki Mariackiej, istniejącej i działającej od 1398 r. przy kościele Najświętszej Marii Panny w Gdańsku. Biblioteka Gdańska przejęła ten księgozbiór w 1912 r. na zasadach wieczystego depozytu.
Manuskrypt był bardzo ważnym egzemplarzem dla pomorskiego duchowieństwa w okresie późnego średniowiecza, użytkowano go do celów liturgicznych w Kościele Mariackim. Oprawę krzyżackiego mszału wykonano w gdańskim warsztacie introligatorskim, a miniatura „Ukrzyżowanie” na k.127v jest dziełem wędrownego artysty, pochodzącego z kręgu artystycznego Mistrza Francke (wpływy burgundzkie).
Miniatura przedstawia ukrzyżowanie Chrystusa – po jego bokach znajdują się dwa anioły zbierające do kielichów krew z ran. Przedstawienie znajduje się na czerwonym tle z dekoracją roślinną, wykonano je na wzór ówczesnego malarstwa tablicowego.
Na sąsiedniej karcie widnieje zielony inicjał „T” na złotym tle w różowo-błękitnym obramowaniu, z dwoma bogato dekorowanymi wiciami roślinnymi.